İsveç’ten Rusya’ya Baltık Denizi’nde GPS karıştırma suçlaması

İsveç Ulaştırma Ajansı, Baltık Denizi üzerinde GPS sinyal bozulmalarının neredeyse günlük hale geldiğini açıkladı ve bu durumdan Rusya’yı sorumlu tuttu.

Ajansın verilerine göre 2025’te şimdiye kadar 733 olay kaydedildi. Bu sayı 2023 genelinde sadece 55’ti.

GPS kesintilerinin hem hava hem deniz taşımacılığını etkilediği, olayların Rusya topraklarından kaynaklandığının belirlendiği bildirildi.

Ajans Başkanı Andreas Holmgren, durumun “ciddi” olduğunu ve “sivil havacılık için güvenlik riski” oluşturduğunu söyledi.

Geçtiğimiz günlerde Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in uçağı da GPS karışıklığına uğradı. Pilotların inişi kağıt haritalarla yapmak zorunda kaldığı ancak güvenli bir şekilde indikleri aktarıldı.

Olay sonrası Brüksel, “Rusya’nın açık müdahalesi” ifadesini kullandı ve Avrupa’nın savunma kapasitesini artırma kararlılığını yineledi.

İsveç, Estonya, Finlandiya, Letonya, Litvanya ve Polonya, haziran ayında Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) Konseyi’ne başvurmuştu.

ICAO, Rusya’dan “uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmesini ve bu müdahaleleri derhal durdurmasını” istedi. Ancak İsveçli yetkililere göre aksine kesintiler artmaya devam etti.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, iddiaların “yanlış bilgi” olduğunu savundu. Moskova, uzun süredir bu tür suçlamaları reddediyor. İngiltere Sivil Havacılık Kurumu da GPS’in uçuş sistemlerinin yalnızca bir parçası olduğunu, bu nedenle doğrudan seyrüseferin ciddi ölçüde etkilenmeyeceğini belirtiyor.

Bulgaristan Sivil Havacılık Otoritesi ise, 2022’de Ukrayna savaşının başlamasından bu yana GPS kesintilerinde “gözle görülür bir artış” olduğunu duyurdu.

Uzmanlara göre jamming (sinyal karıştırma) çoğunlukla çatışma bölgelerinde askerî faaliyetlerin yan ürünü olarak ortaya çıkıyor, ancak Avrupa ülkeleri bunu Kremlin’in bölgesel güvenliği zayıflatmaya yönelik stratejisinin parçası olarak değerlendiriyor.